Как я научился не волноваться и полюбил Лукашенко

Как писать о Лукашенко так, чтобы не писать о нём вообще

Вітанкі, з вамі чарговая рассылка “Медыяжабы”. На гэты раз нам зноў напісаў чытач, а мы і радыя.

Журналіст, паэт, мамкін медыяэксперт, інфлюенсер Шаркаўшчыны, самы сексуальны мужчына па чыёсці версіі, але ўжо забыўся чыёй — Павел Горбач — напісаў нам пару словаў пра Самі-Ведаеце-Каго, а Карпека і Івашкевіч уставілі свае 5 грошыкаў і еўрацэнтаў.

Прачнуўшыяся аднойчы ад неспакойнага сна…

Павел Горбач

Аднойчы ўвосень, калі людзі яшчэ кідалі памідоры ў кусты, Фэйсбук прынёс у стужку пост з пытаннем:

"Мне цікава, калі вялікая колькасць людзей перастане жыць у яго павестцы?"

А сканчалася ўсё так:

"Колькі можна? Можа варта памяняць кружэлку?"

Гэта пра Лукашэнку. У каментарах быў і біёлаг-эксперт, які, напрыклад, лічыць, "што быць па сапраўднаму незалежным СМІ у выгнанні не магчыма", прапануе чытаць расійскія і украінскія крыніцы, бо тыя быццам бы пакідаюць важнае, без смецця.

Такія размовы раней узнікалі часцей - можа ўвесну і ўвосень, але статыстыку я не вяду. Ды і дагэтуль не праблема сустрэць крыкі душы тыпу «Колькі можна пісаць пра Лукашэнку!».

Дык мо сапраўды хопіць пісаць пра яго? Схема, думаю, можа быць такая – медыя перастаюць яго ўзгадваць, людзі перастаюць чытаць, і паступова 70-гадовы палітык раствараецца ў цемры, знікае назаўсёды. І толькі водар яго вусоў разносіцца над Астрашыцкім гарадком...

Рэалізаваць гэта можна праз «картэльную змову». То бок збяруцца кіраўнікі незалежных СМІ і дамовяцца пра бан на Лукашэнку. Гэта ў тэорыі. На практыцы, калі і збяруцца, то не дамовяцца. 

Элементарныя рэчы

А не дамовяцца яны па некалькіх прычынах.

Па-першае, Лукашэнка – гэта чалавек, які кіруе краінай, і не пісаць пра яго немагчыма, якім бы дрэнным ён не быў, і як бы мы не хацелі забыць пра 30 гадоў сумеснага з ім жыцця. То бок ягоныя словы і дзеянні уплываюць на нас з вамі, на лёс краіны. Пра такое неяк не забудзешся.

Па-другое, Лукашэнка – гэта трафік. Можна іржаць з Еўрарадыё, якое на ютубе амаль у кожнае відэа запіхвае гэтае прозвішча. Але гэта дае сваю долю праглядаў. А прагляды, лайкі, падпіскі, унікальныя наведвальнікі, каментары – гэта аўдыторыя. Утрыманне і рост аўдыторыі – гэта поспех. Элементарныя ж рэчы. Навошта спыняцца пісаць пра Лукашэнку, калі гэта зменьшыць твой поспех?

Па-трэцяе – ад бану на Лукашэнку ў незалежных медыя, чытаць пра яго не перастануць. Цікаўныя людзі перацякуць са сваёй цікаўнасцю на іншыя рэсурсы. І гэта будуць не ўкраінскія медыя. На гэтых рэсурсах не будуць тлумачыць, што брэша ён тут, тут, і тут, а вось тут наогул неясна – магчыма, ён брэша разам з Пуціным і няікіх баегаловак у Беларусі няма. Так што акрамя згубленай аўдыторыі, мы яе яшчэ і піхнем у мяккія лапы прапаганды.

Не хадзі за белым шпіцам

У пачатку я цытаваў фб-допіс журналіста. І хутчэй ён меў на ўвазе не паведамленні пра важнае. А паведамленні пра няважнае – трызненні дзеда, шпіц на стале, і іншы трэш-кантэнт усё пра тое ж.

Тут, па-першае, бачу сэнс у тым, каб нагадваць пра неадэкватнасць таго, што адбываецца – усе гэтыя Колі з аўтаматамі, сабака на мячы Колесава, гэты ж шпіц на стале, апошняе – «власть растопыренными руками не держат», і гэтак далей. Калі не нагадваць – застануцца толькі вылізаныя цытаты дзяржаўных крыніц, дзе няма акцэнту ні на які гэты смех, цырк і шматабяцальны трэмар.

Бонус-трэк. Калі я працаваў на БелТА, і калі Лукашэнка прапанаваў свае метады лячэння каранавіруса, то не ўсё ўвайшло ў анналы. Акрамя козачак, дыму, лазні і гарэлкі, яшчэ быў хрэн. Жывіце цяпер з гэтым.

А вось па-другое... Здаровыя медыі, якія імкнуцца да поспеху, пішуць пра тое, што важна, і што цікава людзям. Пра загатоўку гародніны ды садавіны ў сховішчах пад Мінскам пішуць іншыя медыя.

Памятаеце Сяргея Даўлатава з яго словамі пра Сталіна? Фраза дрэнная, бо непраўдзівая – не былі даносы рухавіком рэпрэсій. Гэбісты ішлі па «катэгорыях», як і зараз, кідаючы за краты людзей, якія падыходзяць па нейкіх прыкметах біяграфіі. Але у пададзеным кантэксце выглядае правільная. Дык вось перафармулюю: "Мы бясконца праклінаем таварыша Лукашэнку і, безумоўна, па справе. Але ўсё ж я хачу спытацца: хто нарабіў яму мільёны праглядаў?".

Лукашенко Лукашенкал Лукашенку

Алексей Ивашкевич

Да, если вы хотите накинуть просмотров на ролик просто добавьте туда магическую фамилию. Нужно больше? На обложку добавьте фото и слова вроде “ЭТО КОНЕЦ”. Или “ЛИКВИДАЦИЯ”. А что будет если написать “ОН ОХУЕЛ!!!!!!!!111”? Ну просто все трафики мира склоняются к вашим ногам.

ИЛИ НЕТ?

Это действующий и рабочий приём, зачем его менять? А что если для того, чтобы не следовать за аудиторией, а растить её? Неужели каналы со стотысячной аудиторией не смогут обеспечить хорошие просмотры ролика, где не будет упоминания одного человека? Я в это не верю.

Вопрос в том, за чем мы гонимся? За мусорными кликами? Так можно идти еще дальше и просто писать откровенную провокативную чушь, чтоб их еще было больше. Это же работает в долгую, верно?

Привыкшие люди поморщатся и кликнут за привычным контентом, но много ли новой аудитории принесут такие ролики? И какого она будет качества?
У меня есть ощущение, что когда мы воспринимаем аудиторию за дебилов и играем с ними в игру: “Мы помашем перед тобой раздражителем и ты на него кликнешь”, то мы обманываем только самих себя.

Вместо того, чтобы найти другие подходы к привлечению внимания аудитории, ее удержания, мы загоняем себя в рамки. Неофиты, которые будут появляться благодаря тому, что физически время идёт, будут смотреть на нас и думать те же мысли, которые мы еще 10 лет назад думали про Хартию.

Друзья, ХАРТИЮ.

Что самое смешное, судя по всему, наш последний выпуск подкаста посмотрели больше всего КАЖЕТСЯ из-за того, что мы добавили туда имя аналитика Сергея Чалого.

Вы знаете чью фамилию мы добавим в название следующего. С вами были непрошенные советы № 1312. Хороших длинных выходных и меньше вам Лукашенко в ленту. И Трампа.

Хватит писать про Трампа

Алексей Карпека

Каждый раз, когда я слышу восклицание “хватить писать про Лукашенку!” я ощущаю дежавю. Эта тема то и дело поднимается раз в несколько лет. Происходят разной степени накала дискуссии. И ничего не меняется. Медиа продолжают писать про Лукашенко.

И будут продолжать. Как про важные его заявления (влияющие на жизнь людей), так и всякий треш, угар и пиздец. Потому что он, его слова и его решения влияют на жизни множества людей. Можно это игнорировать, но факт остаётся фактом. А те его высказывания, что не влияют — лишь показывает градус пиздеца во власти и в стране в целом.

Помню в году этак 2015 этот вопрос поднимался в беларуском медиапространстве на фоне очередной пресс-конференции Лукашенко. И ничего не поменялось. Как писали так и продолжили. Иронично, что на уже умершем сайте mediakritika.by есть текст от Александра Класковского на эту же тему. Статья доступна теперь только через вебархив (привет, ещё один проёбанный архив).

Я не верю в “картельный сговор” между нашими медиа потому что знаю, что всегда найдётся какая-нибудь хитровыебанная редакция (или редакции), которая решит нарушить договорённости ради трафония. Потому что не пахнет.

Да и где грань допустимого? Новость про шпица на столе — окей? А отдельная журналистская статья про Шпица — уже не окей? Каждая редакция сама решает уровень допустимого паразитирования на Лукашенко. И никакие договорённости тут невозможны.

На мой взгляд “хартеизация” — это не столько про то, что медиа пишет про каждый вспёрдыш Лукашенко, сколько “tone of voice” этого издания.

Я знаю лишь единственный возможный действенный рецепт убрать Лукашенко из новостных лент. И вы его тоже знаете.

Но до тех пор пока он влияет на жизни людей — новости о нём будут появляться. Как бы нам не хотелось обратного.